Miasto mieszczące blisko czterdzieści muzeów oraz galerii mogących szczycić się imponującymi zbiorami sztuki renesansowej sprawiają, że Bazylea aspiruje do miana kulturowej stolicy Szwajcarii. Miłośnicy malarstwa przybywają tu by podziwiać dzieła van Gogha, Picassa, Holbeina, Rembrandta, Rubensa, Cézanne’a i Warhola. Ta niedoceniona perła architektury leżąca na styku trzech krajów ma jednak o wiele więcej do zaoferowania, niż tylko spacer po starówce. Największe zainteresowanie turystów wzbudza karnawał rozpoczynający się o czwartej w nocy w pierwszy poniedziałek po Środzie Popielcowej. Szwajcarzy udowadniają, że w kultywowaniu dawnych tradycji nie mają sobie równych.
Co wybrać z szerokiej oferty kulturowej?
Miłośnicy Bazylei zgodnie twierdzą, że w tym mieście muzea, galerie i wystawy sztuki zainteresują nawet największego ignoranta i sceptyka, zaś podążanie wąskimi uliczkami wokół starówki i przemierzanie tras spacerowych wzdłuż Renu obudzi romantyczną duszę w każdym pragmatyku.
Tutejsza oferta kulturowa przyćmiewa nawet tę z Zurychu i Genewy, w kalendarium wydarzeń muzycznych przewyższa swoją atrakcyjnością wiele europejskich festiwali. Orkiestra Symfoniczna Bazylei cieszy się międzynarodową renomą, Teatr Muzyczny w Bazylei może pochwalić się najnowocześniejszą sceną na Starym Kontynencie, zaś Teatr Bazylejski tłumnie odwiedzają wielbiciele klasycznych oper autorstwa Giuseppe Verdiego.
Na szczególną uwagę zasługują jednak ruiny rzymskiego miasta. Augusta Raurica to jedno z największych w Europie muzeów archeologicznych pod gołym niebem, a także dobrze zachowane pozostałości przypominające o początkach Bazylei. To właśnie tutaj w 44 roku przed naszą erą powstała pierwsza rzymska kolonia nad Renem, która szybko urosła do rangi ważnego ośrodka handlowego liczącego około 20 tysięcy mieszkańców.
Artystyczne serce Szwajcarii
Podróż do kulturowej stolicy Szwajcarii warto zaplanować wraz z początkiem lata, kiedy odbywa się tu słynny festiwal artystyczny Art Basel. To jedno z ważniejszych wydarzeń na rynku sztuki, podczas którego spotkać można wystawców prezentujących dzieła z najwyższej półki, uczestniczyć w panelach dyskusyjnych, a także podziwiać prace najwybitniejszych artystów z całego świata i nowicjuszy stawiających pierwsze kroki w tej trudnej i arcyciekawej branży. Art Basel to święto wszystkich twórców operujących różnymi środkami wyrazu. Zwiedzający natkną się tu na największe kulturowe atrakcje Bazylei – wystawy malarstwa, rzeźby, instalacje świetle, a także będą mogli obserwować sytuacje performatywne.
Zupełnie inna atmosfera panuje podczas festiwalu Vogel Gryff, który inauguruje lokalny karnawał – Fasnacht. Tak zwana „wigilia postu” przypada w tym kraju na koniec lutego lub początek marca. Równie barwne obchody trwają wówczas w Zurychu, Lucernie i Fryburgu, ale to właśnie Bazylea przyciąga w lutym turystów z całego świata, tym bardziej, że francusko-szwajcarskie lotnisko EuroAirport Bazylea-Miluza-Fryburg obsługuje wiele międzynarodowych linii lotniczych.
Tradycje związane z karnawałem
Nieoficjalna nazwa uroczystości odbywającej się corocznie w Bazylei w pierwszy poniedziałek po Środzie Popielcowej to Trzy Najpiękniejsze Dni. Podczas hucznie celebrowanego karnawału miasto zamienia się w gwarny i niezwykle barwny pochód, zaś zabawa trwa tu nieprzerwanie przez 72 godziny. Świętują niemal wszyscy mieszkańcy, lecz tylko nieliczni odpowiedzialni są za wizualną oprawę tego przedsięwzięcia. Formacje tworzące paradę będącą połączeniem świetlnej oprawy z głośną muzyką i fantazyjnym przebraniem nazywane są klikami. Są to grupy od kilku do kilkudziesięciu mieszkańców Bazylei, działających ku upamiętnieniu dawnych cechów rzemieślniczych. Historia powstania najstarszych klik sięga czasów średniowiecznych. Uczestnicy pochodu niosą latarnie charakterystyczne dla kliki, do której przynależą oraz przebierają się w stroje według wcześniej ustalonego motywu. Ujawnienie tożsamości jest wielkim nietaktem, dlatego wszystkie stroje są bardzo szczelne. Członkowie klik przemierzają miasto wygrywając melodie na fletach i bębnach, zaś jedynym źródłem światła są dla nich latarnie wykonane specjalnie na tę okazję. Karnawałowy pochód podziwiany jest co roku przez tłumy turystów, obsypywanych konfetti, kwiatami i lizakami przez uczestników barwnych formacji.
Atrakcje Bazylei – architektoniczne perły
Zwiedzanie starego miasta warto rozpocząć od zobaczenia katedry wnoszącej się nad Wzgórzem Klasztornym. Najpiękniejszy obiekt sakralny Bazylei powstał z inicjatywy cesarzowej Kunegundy Luksemburskiej i cesarza Henryka II Świętego w latach 1019-1500, dlatego reprezentuje zarówno styl gotycki, jak i romański. Na szczególną uwagę zasługują dwie smukłe wieże z ażurowymi zwieńczeniami nazwane imionami Świętego Marcina i Świętego Jerzego, dachy z połyskującymi w słońcu, barwnie szkliwionymi dachówkami, a także ukryta w świątyni kamienna tablica zawierająca Epitafium Erazma z Rotterdamu.
Pozostałe atrakcje Bazylei również leżą w obrębie zabytkowej części miasta. Jednym z najciekawszych budynków jest prosta i surowa brama miejska Spelentor, wzniesiona z różowego kamienia. Wraz z otaczającymi ją kolorowymi, wąskimi kamienicami i przejeżdżającymi nieopodal tramwajami z lat 60-tych stanowi nietypowy widok, który przywodzi na myśl panoramę żywcem wyjętą z innej epoki.
Największym architektonicznym kuriozum jest jednak ratusz miejski, słynący za sprawą bogato zdobionej fasady o dominującej barwie palonej cegły, balkonikach przypominających scenerię przeniesioną z „Księgi tysiąca i jednej nocy” oraz strzelistej wieży będącej arcydziełem sztuki użytkowej. Podziw wśród turystów budzi zwłaszcza wewnętrzny dziedziniec z okalającymi go bajkowymi budynkami, które zdobią malowidła przedstawiające nagie kobiety, mitologiczne postaci oraz motywy roślinne i zwierzęce. Choć ratusz nadal pełni funkcje administracyjne – jego okazałe komnaty są stale otwarte dla zwiedzających.
Relaks na Placu Katedralnym
Po intensywnym dniu zwiedzania pełnym niezapomnianych, artystycznych doznań warto spocząć przy stoliku jednej z kawiarek lub usiąść pod parasolem należącym do pubu mieszczącego się wokół Münsterplatz. Tu też każdego lata można uczestniczyć w seansie filmowym na wolnym powietrzu, a na przełomie października i listopada w Basler Herbstmesse – największych jesiennych targach w Szwajcarii. Plac wyróżnia jego nieregularny, podłużny kształt oraz otaczające go kamieniczki z barokowymi fasadami – najstarsze z nich powstały w XVII wieku! Dobrze zachowane domy mieszczańskie należały niegdyś do kanoników kapituły katedralnej. Na uwagę zwiedzających zasługują również domostwa dawnych rzemieślników i Gimnazjum przy Placu Katedralnym, znajdujące się naprzeciw zachodniej fasady świątyni. To właśnie w tutejszych klasach w drugiej połowie XIX wieku nauczał Friedrich Nietzsche – profesor nadzwyczajny katedry filologii klasycznej uniwersytetu w Bazylei.
