Drugie co do wielkości miasto w Portugalii konkuruje z Lizboną o tytuł najpiękniejszego ośrodka miejskiego w kraju. Malownicza miejscowość portowa, położona nad Oceanem Atlantyckim u ujścia rzeki Douro, słynie z produkcji wyśmienitych win, bogatej historii i architektury, sięgającej czasów wczesnego średniowiecza. Porto to także doskonałe miejsce do uprawiania sportów wodnych i wypoczynku na najlepszych plażach Półwyspu Iberyjskiego.
Miasto winem płynące
Do Porto można dolecieć połączeniami z większości polskich lotnisk – między innymi z Gdańska, Warszawy, Krakowa i Poznania. Dwie przesiadki przewidziane są np. we Frankfurcie nad Menem lub Amsterdamie czy Brukseli oraz w Lizbonie lub Kopenhadze. Port lotniczy położony jest dziesięć kilometrów na północ od centrum Porto.
Do północnej Portugalii warto udać się wiosną lub wczesną jesienią, omijając najcieplejsze miesiące, gdy temperatura w kraju oscyluje wokół czterdziestu stopni Celsjusza. Miasto leży w strefie klimatu śródziemnomorskiego oceanicznego; w okresie wakacyjnym średnia temperatura wynosi tu dwadzieścia pięć stopni Celsjusza. Lipiec jest też najbardziej suchym i nasłonecznionym miesiącem w roku. Upały zaczynają się niekiedy już na początku maja. Portugalczycy z północy nie wiedzą, co to prawdziwe mrozy. Zima trwa krótko, a temperatury spadają poniżej dziesięciu stopni Celsjusza tylko w wysokich pasmach górskich.
Wizyta w Vila Nova de Gaia – dzielnicy wina
Warto przyjechać na północ Portugalii, by móc z czystym sumieniem stwierdzić, że porto najlepiej smakuje w Porto. Do miasta corocznie przybywa rekordowa ilość koneserów wina. Niektórzy z nich twierdzą, że francuskie i włoskie trunki nie mogą się równać ze wzmacnianym alkoholem, wytwarzanym z winogron rosnących w dolinie rzeki Douro. Słynne portugalskie winnice mieszczą się w Vila Nova de Gaia, należącej do aglomeracji miasta Porto. Ta przemysłowa dzielnica znana jest z produkcji czerwonego wina stołowego od ponad trzech setek lat.
Pierwotnie Vila Nova de Gaia zamieszkiwana była przez angielskich kupców, eksportujących towar poza granice Półwyspu Iberyjskiego. Z tamtych czasów zachowały się anglosaskie nazwy firm produkujących wino – Taylor, Offley, Croft, W. & J. Graham’s i kultowy już Sandeman. Obecnie mieści się tu ponad osiemdziesiąt piwnic składowych. Niektóre winnice umożliwiają turystom degustację trunków oraz zwiedzanie pomieszczeń, po sufit zapełnionych dębowymi beczkami, w których leżakuje wino. Nie można opuścić miasta nie kosztując kolacji w jednej z lokalnych restauracji, popijając ją lampką wyśmienitego porto.
Atrakcje Porto – stare miasto
Granice zabytkowego, starego miasta w Porto wyznaczają pozostałości średniowiecznych murów miejskich. Obszar ten uplasował się na Liście Światowego Dziedzictwa Kulturalnego i Przyrodniczego UNESCO w 1996 roku, po trzyletnich staraniach władz lokalnych o wpis do rejestru. Najstarsze zachowane budynki portugalskiej starówki pochodzą z XIV wieku, z kolei najciekawsze architektonicznie kamienice o barwnej elewacji, położone są przy marinie na Cais da Ribeira.
Kolorowa dzielnica tętni życiem od świtu do zmierzchu – w ciągu dnia otwierane są tu sklepy z wyrobami rękodzielniczymi, zaś po południu gromadzą się tłumy przy nabrzeżnych restauracjach.
Dawniej Ribeira pełniła funkcję handlowego centrum miasta, skąd odprawiano statki wzdłuż rzeki Douro. Dziś stanowi popularne miejsce spotkań towarzyskich, pełne pubów pod gołym niebem, kawiarni z ogródkami i stoisk z pamiątkami. Obecnie główną ulicą Porto i najbardziej reprezentacyjnym deptakiem jest Avenida dos Aliados, zdominowana przez neoklasycystyczne budowle. Aleję o długości 250 metrów z obu stron wieńczą dwa place – Praça do General Humberto od północy i Praça da Liberdade od południa.
Tu też, w pobliżu urzędu miejskiego Câmara Municipal do Porto z 1957 roku, odbywają się uroczystości państwowe, obchody świąt kościelnych i pochody z okazji Dnia Świętego Jana.
Zabytki na wzgórzu Pena Ventosa
Starówka w Porto to nie tylko malownicze kamienice przy Cais da Ribeira, czternastowieczne mury warowne i nieczynny port morski. Na szczycie wzgórza Pena Ventosa wybudowano rzymskokatolicką katedrę pod wezwaniem Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny.
Potężna kamienna budowla powstała pierwotnie jako romańska świątynia, jednak w XVIII wieku została przebudowana w bogatszym, barokowym stylu. Wnętrze katedry zdobi srebrny ołtarz, renesansowe schody oraz gotycka kaplica z grobem João Gordo, otoczonym figurami Apostołów. Sé Catedral, lub jak kto woli – Sé do Porto, z powodu dwóch wieży w kształcie prostopadłościanów, sprawia mylne wrażenie fortecy obronnej. W rzeczywistości surowa fasada stanowi przedsmak zdobionego wnętrza. Szczególnie wart uwagi jest gotycki krużganek, powstały na życzenie biskupa Joao III.
Pozostałe atrakcje Porto mieszczą się tuż za katedrą, zza której wyłania się fasada Pałacu Arcybiskupiego, niedostępnego dla zwiedzających. Terreiro da Sé, czyli Plac Katedralny obecny wygląd zawdzięcza pracom restrukturyzacyjnym z XX wieku. Roztacza się z niego doskonały punkt widokowy na nabrzeże Ribeira, rzekę Douro oraz dzielnicę Vila Nova de Gaia.
Cidade Das Pontes – Miasto Mostów
Porto nie bez powodu zyskało miano Cidade Das Pontes – Miasta Mostów – ich liczba jest rekordowa na skalę światową. Handlarze sprzed czasów wiktoriańskich starali się usprawnić wymianę towarów pomiędzy Vila Nova de Gaia, a pozostałymi dzielnicami Porto. Gdy lokalne wino zaczynało zyskiwać na sławie, transport nad rzeką Douro umożliwiał szybszą dystrybucję trunków do południowych rejonów Portugalii. Z tego powodu powstał Ponte Das Barcas, najstarszy most w mieście, skonstruowany przez Carlosa Amarente w 1806 roku. Konstrukcja złożona z dwudziestu łodzi, połączonych stalowymi linami i drewnianym pomostem, runęła jednak trzy lata później. W 1843 roku zastąpiono most nowym, bardziej stabilnym i podwieszanym.
Ponte Pênsil został wzniesiony na cześć królowej Portugalii – Marii II z dynastii Bragança. W 1887 roku powstała dwukondygnacyjna konstrukcja, łącząca obie części Porto. Most Ponte Luís I, nazwany imieniem króla Ludwika I, miał być wizytówką i symbolem miasta. W czasach współczesnych górny poziom zarezerwowany został dla linii metra, z kolei dół przeznaczony jest dla samochodów i ruchu pieszych. Obok niego usytuowane są dwa inne, równie interesujące mosty, stanowiące atrakcje Porto – Ponte da Arrábida i Ponte Infante D. Henrique.