Mianem „skalnego miasta” określamy naturalną formację skał, która poprzez spękania i erozje utworzyła coś na kształt zabudowań, szeregi mniejszych i większych skałek oraz grzybów skalnych, przypominających z daleko wytwory rąk ludzkich. Turyści określają tak jednak również miasta, które są wśród skał położone, zbudowane wokół nich i komponują się z naturą architektonicznie. Do jakich krajów należy się udać, aby je podziwiać?
Najbliższe skalne miasta Europy
Szczególną popularnością wśród polskich amatorów skalnych miast cieszą się czeskie Skały Adrszpasko-Cieplickie, położone w pobliżu wsi Ardszpach oraz miasta Cieplice. W miejscu znajdującym się obecnie na terenie rezerwatu przyrody, a odwiedzanym na przestrzeni wieków przez tak znane osobistości jak August II Mocny czy Johann Wolfgang Goethe, do największych atrakcji naturalnych należą skały przywodzące na myśl sylwetki ludzkie. Humanoidalne kształty dają o sobie znać w ich nazwach, w pobliżu Ardszpach znajdują się m. in. Kochankowie, Starosta czy Starościna. Piękną atrakcją naturalną są również dwa wodospady, utworzone dzięki przepływającej przez dwa górskie jeziora rzece Metuje. Bilet normalny, uprawniający do poruszania się trasą turystyczną (do wyboru dwa warianty, półtora oraz dwugodzinny), dogodną nawet dla niewprawionych podróżników, kosztuje w tym miejscu 70 CZK. Za dodatkowe 50 CZK oferowany jest rejs łodzią po jednym z akwenów.
W podobnej cenie znaleźć można bilety na trasy cieplickie, jednak najdłuższa spośród nich, zwana okrężną, zajmuje około trzech godzin. Nieco inaczej prezentuje się również krajobraz, pozwalający podziwiać monumentalne, wyrastające z ziemi mury skalne, mierzące miejscami nawet sto metrów. Do najlepszych okresów turystycznych należą w tych miejscach miesiące wiosenne, kwiecień i maj, gdy odwiedzającym nie dokucza jeszcze palące słońce, a szlak nie jest przepełniony. W czasie sezonu zimowego, trwającego od listopada do połowy kwietnia, część tras może być zamknięta ze względu na słabe warunki pogodowe, problem stanowić będzie również wynajęcie przewodnika, jednak zrekompensuje to znajdujący się w Cieplicach wyciąg. Skalne miasta Europy oferują zazwyczaj podziwianie krajobrazów podczas pieszych wędrówek, więc wypoczynek związany z białym szaleństwem stanowi przeżycie unikatowe!
Wyprawa do włoskiego miasta wbudowanego w skały
Matera, miasto położone około sześćdziesięciu kilometrów od Bari, uważane jest za architektoniczną perłę Południowych Włoch. Nieprzypadkowo wpisano to miasto na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO i uczyniono Europejską Stolicą Kultury 2019 – należy ono do elitarnego grona najstarszych miast europejskich. Okolice Matery zasiedlano już w paleolicie, w epoce żelaza zaczęto zaś drążyć pierwsze domy w skałach. Do dziś znajduje się w nich wiele zabudowań, stanowiących w dużej mierze zabytki i atrakcje turystyczne. Niekończące się labirynty wąskich schodów i uliczek podziwiać można w centrum historycznym miasta, dzielnicy Sassi. Wiele mieszkań, kaplic czy kościołów wybudowanych zostało tylko z pomocą materiału naturalnego, znajdującego się na miejscu, do innych dobudowano tylko marmurowe fasady. Skalne miasta Europy borykały się z problemami dystrybucji wody, na które odpowiedź znaleźli genialni i anonimowi budowniczowie z Matery – za jedną z największych atrakcji tego miasta uchodzą skomplikowane i pomysłowe systemy cysternowo-kanalizacyjne. Budynki przypominające groty są obiektem bardzo pożądanym przez filmowców, do najsłynniejszych obrazów tam kręconych zalicza się „Pasja” Mela Gibsona. Około piętnastu kilometrów od miasta, w wiosce Timmari, znajduje się również ważne stanowisko archeologiczne, badające pozostałości antycznej nekropolii. Bezcenne znaleziska, wśród których wyróżnić należy starożytne naczynia wykonane w stylu czerwonofigurowym, oglądać można w Narodowym Muzeum Archeologicznym w Materze.
Podróż na południe Włoch najlepiej zaplanować na jesień lub wczesną wiosnę, gdyż w apogeum zimy dokuczają mieszkańcom nieprzerwane opady deszczu, zaś lata uniemożliwiają odczuwanie pełnej przyjemności z wakacji przez ogromne upały. Do Matery z łatwością można dostać się komunikacją publiczną (autobusy i pociągi) z pobliskiego Bari, gdzie znajduje się lotnisko popularne wśród polskich linii lotniczych.
Podróż przez skalne miasta Europy? Nie omiń Andaluzji
Jedną z pereł andaluzyjskiego szlaku turystycznego Pueblos Blancos (miast południowej Hiszpanii, których kolorystyka oscyluje wokół bieli) jest Setenil de las Bodegas. Nazwa tego miasta ma według tradycji pochodzić od łacińskiego „septem nihil” i odwoływać się do siedmiokrotnego odpierania ataków hiszpańskich wojsk podczas piętnastowiecznej rekonkwisty. Świetne warunki obronne wąwozu rzeki Rio Trejo łączą się w tym miejscu z pięknem naturalnych formacji skalnych, wpisanych w architekturę miasta, zwieszających się nad budowlami lub stanowiących ich budulec. Wiele restauracyjnych ogródków piwnych znajduje się bezpośrednio pod olbrzymią masą kamienia, nierzadko turyści odwiedzający Setenil de las Bodegas zmuszeni są do przechodzenia pod tonami skał. Nad miasteczkiem rozciąga się pochodząca z epoki średniowiecznej forteca, wciąż dobrze zachowana i gotowa na przyjęcie podróżników. Spragnionych oglądania zabytków historycznych zadowolą również dwie świątynie oraz stary ratusz.
Wypad do Setenil de las Bodegas stanowi świetny epizod letniego wypoczynku na południu Hiszpanii. Najwygodniejszy dojazd do andaluzyjskiego miasteczka zapewni nam przylot do położonej dziewięćdziesiąt kilometrów na wschód Malagi, skąd zawiezie nas do skalnego miasta autobus.